Thiếu máu có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có bệnh xơ gan. Tại sao xơ gan lại gây thiếu máu?
Xơ gan (còn gọi là chai gan) là một bệnh mạn tính nguy hiểm của gan. Xơ gan xảy ra khi các tế bào gan khỏe mạnh bị thay thế bởi các tế bào mô đã bị xơ hóa, điều này không chỉ có ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng gan mà còn giảm dòng máu tới gan, gây ra rối loạn trong chức năng tạo máu của gan.
Xơ gan thường gặp ở những người bệnh bị viêm gan mạn tính. Các nguyên nhân dẫn đến xơ gan bao gồm: virus viêm gan B, virus viêm gan C, gan nhiễm mỡ và tình trạng sử dụng bia rượu nhiều.
Ở giai đoạn đầu, người bị xơ gan hầu như không có triệu chứng gì đặc biệt, khó phát hiện. Khi bệnh nhân đến viện thì phần lớn đã xuất hiện những biến chứng xơ gan.
Xơ gan khi phát hiện ở giai đoạn đầu thì hoàn toàn có thể được chữa trị và phục hồi. Nhưng nếu để lâu, xơ gan ở giai đoạn cuối làm phá vỡ cấu trúc gan, dẫn tới suy giảm chức năng gan và kéo theo nhiều biến chứng nghiêm trọng, trong đó có thể kể tới là thiếu máu.
Thiếu máu là tình trạng thường gặp ở bệnh nhân xơ gan. Nguyên nhân của tình trạng này là do các yếu tố sau:
Các yếu tố đông máu được tổng hợp chủ yếu ở gan. Ở bệnh nhân xơ gan thì chức năng gan giảm dẫn đến việc tổng hợp các yếu tố đông máu trong xơ gan sẽ giảm.
Ở bệnh nhân xơ gan, khoảng 15-70% bệnh nhân có giảm tiểu cầu, giảm nhiều hay ít phụ thuộc vào giai đoạn bệnh.
Giảm tiểu cầu không làm tăng nguy cơ xuất huyết từ tĩnh mạch trướng thực quản. Tuy nhiên giảm số lượng tiểu cầu có liên quan đến các yếu tố đông máu trong xơ gan khác như giảm fibrinogen, giảm hoạt độ các yếu tố đông máu, và tăng hoạt hóa tiêu sợi huyết, có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết ở bệnh nhân xơ gan.
Có nhiều nguyên nhân gây giảm số lượng tiểu cầu ở máu ngoại vi như:
Ở bệnh nhân xơ gan, khiếm khuyết bên trong tiểu cầu dẫn đến giảm ngưng tập tiểu cầu khiến tiểu cầu không tập trung lại vùng bị tổn thương, đông máu trong xơ gan bị rối loạn, do:
Khi người bệnh xơ gan thiếu máu do giảm tiểu cầu, số lượng tiểu cầu có trong máu không đủ sẽ dẫn tới tình trạng chảy máu, vỡ tĩnh mạch thực quản. Điều này có thể dẫn tới một số bệnh lý nguy hiểm như: xuất huyết dưới da, xuất huyết tiêu hóa, chảy máu cam, chảy máu chân răng,… thậm chí là làm tăng nguy cơ tử vong ở người bệnh xơ gan. Không chỉ vậy, tình trạng xuất huyết còn có thể xuất hiện ở bất cứ cơ quan nào, trường hợp xuất huyết não sẽ gây nên đột qụy cho người bệnh.
Hệ miễn dịch ở người bệnh xơ gan bị thiếu máu thường bị giảm sút nghiêm trọng. Giải thích cho điều này cũng bắt nguồn từ vai trò chung của tiểu cầu. Tiểu cầu có thể tương tác trực tiếp với vi sinh vật nhất là các vi khuẩn gây hại. Khi đó, tiểu cầu sẽ có thể kiểm soát tình trạng viêm cũng như điều chỉnh hệ miễn dịch giúp cơ thể khỏe mạnh. Chính vì thế, khi lượng tiểu cầu bị thiếu hụt, hệ miễn dịch cũng suy giảm theo.
Ở người bệnh xơ gan bị thiếu máu, lượng tiểu cầu giảm sẽ làm chậm lại hoặc hạn chế quá trình vận chuyển Serotonin – đây là một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến nhiều quá trình sinh lý của cơ thể như: điều chỉnh tâm trạng, ngủ ngon giấc, cảm giác thèm ăn, ăn ngon,…./
Nguồn: ykhoatamduc.vn